تاثیر تبلیغات اینترنتی در توسعه صنعت گردشگری ایران
آگهی رایگان
تاثیر تبلیغات اینترنتی در توسعه صنعت گردشگری ایران : با گستری فناوری اطلاعات و ارتباطات، اینترنت نیز بعنوان یکی از مهمترین ابزار مورد استفاده بازاریابان قرار گرفته است. تبلیغات اینترنتی، از پرکاربردترین روشهای استفاده از اینترنت میباشد. در این مقاله سعی شده است با ارائه تعاریفی دقیق از تبلیغات اینترنتی، تاثیر این متغیر بر توسعه صنعت گردشگری، بررسی گردد.
پرسشنامه مورد استفاده، دربرگیرنده ابعاد بنرهای تبلیغاتی، موتورهای جستجو، پست الکترونیک، مجلات اینترنتی و وبسایتها میباشد که میان جامعه آماری پژوهش توزیع شد. با بکارگیری نرم افزار SPSS، پایایی پرسشنامه، تائید و با استفاده از نرمافزار LISREL، رابطه میان متغیرها و توسعه صنعت گردشگری بدین صورت مشخص شد که پست الکترونیک با مقدار ۰٫۷۱، مؤثرترین عامل و مجلات اینترنتی با وزن ۰٫۲۹ کم اثرترین عامل بر توسعه صنعت گردشگری میباشند. همچنین از طریق آزمون همبستگی اسپرمن، رابطه میان متغیرها نیز بررسی شدند که رابطه وب سایتها با بنرهای تبلیغاتی با مقدار ۰٫۸۱۱، از قوت بیشتری برخوردار بوده و پس از آن، رابطه میان متغیرهای پست الکترونیک با بنرهای تبلیغاتی و پست الکترونیک با موتورهای جستجو به ترتیب با مقادیر ۰٫۴۶۵ و ۰٫۳۹۶ از اهمیت کمتری برخوردار بودند.
واژگان کلیدی: تبلیغات اینترنتی، گردشگری، مدلسازی معادلات ساختاریافته
مقدمه
امروزه بازارها با سرعتی باور نکردنی در حال دگر گونی هستند؛ یعنی در این عصر، علاوه بر جهانی شدن شاهد انتقال قدرت، رشد سریع و پذیرش نامهای تجاری فروشگاهی و . . . هستیم. چنین تغییراتی، شرکتها را در اتخاذ خط مشی مناسب، به اشتباه میاندازند. متاسفانه مردم و حتی بسیاری از مدیران ارشد درک صحیحی از بازاریابی ندارند.کاربرد فرآیند بازاریابی فقط به کالاها و خدمات محدود نمیگردد، بلکه آن را میتوان برای هر چیزی از جمله، ایدهها، وقایع و رویدادهای بازاریابی و جستجوی فرصتهای بازار دانست (Kotler, 2005; 668).
بازاریابی و نقش آن در ارتقاء بنگاهها و تاثیری که در توسعه و رشد اقتصادی کشورها دارد بر کسی پوشیده نیست. اینترنت از جمله عوامل موثر بر بازاریابی و روشهای رونق دادن به این فعالیتها در عرصه کنونی است. روشهای نوینی بر پایه اینترنت و فناوری ارتباطات و اطلاعات در زمینه بازاریابی به وجود آمده و هم اکنون بازاریابی الکترونیکی و بازارهای الکترونیک به سرعت در کشورهای در حال توسعه رو به گسترش است (کولین، ۱۳۸۳؛ ۱).
با پیشرفت فناوری اینترنت، بدلیل این که اینترنت شرکتها را قادر میسازد که با مشتریان ارتباط بهتر و مؤثرتری برقرار کنند و تولیدات خود را بر اساس نیازهای آنها ایجاد نمایند، تعداد بیشتری از شرکتها ا ز اینترنت جهت بازاریابی و کانالهای توزیع استفاده میکنند (Chaffy et al, 2004; 5).
بازاریابی الکترونیک عبارتست از مبادله اطلاعات تجاری جهت آگاهی، یادآوری و ترغیب مشتریان بدون استفاده از کاغذ که در آن نوآوریهایی مانند مبادله الکترونیکی دادهها، پست الکترونیکی، تابلو اعلانات الکترونیک و سایر فنآوریهای مبتنی بر شبکه و اینترنت استفاده میشود (Cheen, 2002; 7).
بازاریابی اینترنتی، فرآیند ایجاد و حفظ ارتباط با مشتریان از طریق فعالیتهای online جهت تسهیل مبادلات ایده، محصولات و خدمات برای ارضای نظرات هر دو طرف میباشد (Imber & Toffler, 2000).
با توجه به گسترش روزافزون استفاده از اینترنت، میتوان از بازاریابی االکترونیکی در بسیاری از موارد از قبیل تبلیغات، توزیع، ذخیره جا و . . . در گردشگری استفاده نمود. اینترنت و ابزار الکترونیکی به واسطه این که زمینه ایجاد نمایش محصولات گردشگری و ارائه اطلاعات دقیق به گردشگران را فراهم میسازد، ضمن جلب رضایت گردشگران، افزایش گردشگران ورودی را درپی خواهد داشت (Arun, 2004; 6).
بازاریابی گردشگری
در آغاز سده ۲۱، موضوع جهانگردی بعنوان صنعتی پویا، بزرگ، متنوع و درآمدزا و نیز بعنوان یکی از بخشهایی که بر رشد اقتصادی جهان تاثیر بسیار زیادی دارد، مطرح شد. تمامی کشورها در رقابتی فشرده و تنگاتنگ در پی استفاده از فرصتها و مزایای بیشمار حاصل از آن بوده تا بواسطه آن، رفاه نسبی را برای حال و آینده جوامع خود رقم بزنند.
بدیهی است توسعه صنعت گردشگری برای هر کشور میتواند منافع استراتژیک و حیاتی از جنبههای مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی داشته باشد. کشورهای مختلف نیز با تکیه بر مسائل فرهنگی و اقتصادی خویش از منظر خاص، آن را مورد توجه قرار میدهند.
مسلماً در صنعت گردشگری، سرمایههای ملی جهانگردی هر کشور، جاذبههای آن کشور میباشد که میتواند بعنوان پارامترهای ارسالی برای توسعه گردشگری باشد. در این میان، ایران نیز از این قاعده مستثنی نمیباشد. جاذبههای فرهنگی ایران همانند آثار و ابنیه تاریخی، موزهها، مکانهای دیدنی و زیارتی، جشنوارههای ملی هنر و صنایع دستی، موسیقی فرهنگ عامه، آئین و رسوم ملی، مذهبی و جاذبههای اکوتوریسم و مناظر و چشماندازهای زیبا و دلانگیز و چهارفصل بودن کشورمان از مهمترین عوامل جذب گردشگر به ایران میباشد.
بازاریابی گردشگری را اساساً میتوان فرآیند عرضه خدمات بمنظور تامین تقاضای توریستها در بازارها و مقاصد گردشگری بیان کرد. در سطح خرد نیاز به تقسیمبندی بازار داشته و در سطح کلان، تحلیل بازار برای تعیین ارزش کلی بازارها و حوزه فعالیت برای سازمان ملی گردشگری میباشد.
گردشگری اساساً بمعنای مسافرت از یک مبدا به یک مقصد بمنظور سیاحت یا تجارت است و مفهوم آن فرآیندهای مبادله فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را نیز دربرمیگیرد. این عوامل درمجموع، شبکهای را بوجود میآورند که برای آن، واژه مسافرت یا گردشگری بکار برده میشود (لومسدن، ۱۳۸۳).
بازاریابان گردشگری باید در موضعی قرار گیرند که قدرت و شناسایی دینامیک نظام گردشگری را داشته باشند. در تحلیل گردشگری از منظر بازاریابی باید نیازهای اساسی در زمینه کنترل تقاضا در بازارهای پیچیده شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند.
تبلیغات الکترونیکی
تبلیغات در حقیقت ارتباط با معرفی محصول یا خدمات از طریق کانالهای توزیع گوناگون در مقابل دریافت وجه از سازمان است. برخلاف گذشته داشتن مشتری از داشتن فروش مهمتر است. در دنیای امروز تبلیغات هزینه نیست بلکه یک نوع سرمایهگذاری است برای پیشبرد اهداف سازمانی (دهدشتی، ۱۳۸۳).
رسانههای دیگر تبلیغاتی قادر به برقراری روابط شدید تعامل نیستند ولی اینترنت بعنوان یک رسانه بر خط دارای قابلیت ایجاد تعاملات دوطرفه در یک فضای الکترونیکی میباشد و امکان تبلیغات نفر به نفر را فراهم میکند. ابزار تبلیغاتی در اینترنت بسیار هستند که در زیر به برخی از آنها پرداخته خواهد شد:
بنر تبلیغاتی
پیغامی تبلیغاتی است که به شکلی هنری شامل متون و تصاویر زیبای روی صفحات وب سایت ظاهر میشود و بینندگان را به سایت آگهی دهند و یا به صفحه مشخصات کالا هدایت میکند.
مزیت مهم بنر این است که به صورت فعال عمل میکند و مشتری رابه سایت آگهیدهنده میکشاند، تهیه بنر به سرعت و با هزینه کم امکان پذیر است و در طراحی آن میتوان از جاذبهها و تکنیکهای مختلف مانند گرافیک، عکس و انیمیشن استفاده کرد (فرزانه، ۱۳۸۴).
موتور جستجو:
با افزایش اطلاعات در اینترنت یافتن اطلاعات مفید است که در کل کار چندان سادهای نیست و موتورهای جستجو به دنبال ایجاد نیازهای جدید در مصرفکنندگان بوجود آمده است. تبلیغات با استفاده از موتورهای جستجو در سال ۲۰۰۳ به عنوان عمومیترین شکل تبلیغات اینترنتی معرفی شد.
از آنجا که تبلیغات با موتور جستجو به ارائه اطلاعات تجاری مربوط در زمان مورد نیاز مشتریان میپردازد، نسبت به شکلهای دیگر تبلیغات اینترنتی مقبولیت بیشتری دارد. مانند موتورهای پیمایشی گوگل، لیست خود را به صورت خودکار تشکیل میدهد و کاربران میتوانند در بیان این لیست انتخاب کنند.
پست الکترونیک
یکی از ابزارهای بازاریابی و تبلیغات است. با افزایش روز افزون استفاده از پست الکترونیک این ابزار به شیوه اثر بخشی برای تبلیغات اینترنتی تبدیل شده است. تبلیغات از این طریق ابزار مقرون به صرفهای است که از نرخ پاسخگویی بالایی برخوردار است (علیخانزاده، ۱۳۸۵).
مجلات اینترنتی
این ابزار اطلاعات را بصورت یک طرفه از ناشر بسوی افراد ارسال میکند که بیشتر هدف، اطلاعرسانی و ترغیب جهت عضویت افراد را دنبال میکند ولی مهمترین آنها نشستهای اینترنتی میباشد که یکی از اجزای اصلی سایتهای تخصصی تجارت و بازاریابی میباشند (Buhalis, 2004) و در حقیقت بصورت فضایی است که اخبار تخصصی نسبت به یک موضوع خاص در آنجا یافت میشود.
در مورد هر موضوعی در جهان یک مجله الکترونیکی میتوان پیدا کرد، همه مردم معمولاً حداقل در یک مجله عضو هستند و بطور مرتب اطلاعات دریافت میکنند. با جستجو در اینترنت میتوان مجلاتی را که رایگان هستند و با قیمتهای مناسب اقدام به فروش تبلیغاتی میکند، یافت.
وب سایت
وب سیستم بزرگی از سرویس دهندههایی است که انواع اطلاعات را به هر فردی در اینترنت عرضه مینماید. ویژگی اصلی وب که آن را از سایر خدمات جدا میسازد، مبتنی بر متن بودن آن است. به این معنی که در این منابع میتوان با استفاده از اشارهگرها از یک منبع یا صفحه به صفحه و منبع دیگر منتقل شود و شامل منابع متنی، صوتی، تصویری و گرافیکی و …. میباشد و در اصطلاح مبتنی بر نظام فرارسانهای است (گلستانی، ۱۳۸۵).
با توجه به تئوریهای مربوط به تبلیغات اینترنتی، مدل مفهومی پژوهش را میتوان بدین صورت ترسیم نمود:
فرضیات پژوهش
فرضیه اصلی: استفاده از تبلیغات اینترنتی در افزایش سهم بازار صنعت گردشگری تاثیر مثبت دارد.
فرضیه ۱: استفاده از بنرهای تبلیغاتی در افزایش سهم بازار صنعت گردشگری تاثیر مثبت دارد.
فرضیه ۲: استفاده از موتورهای جستجو در افزایش سهم بازار صنعت گردشگری تاثیر مثبت دارد.
فرضیه ۳: استفاده از پست الکترونیک در افزایش سهم بازار صنعت گردشگری تاثیر مثبت دارد.
فرضیه ۴: استفاده از مجلات اینترنتی، در افزایش سهم بازار صنعت گردشگری تاثیر مثبت دارد.
فرضیه ۵: استفاده از وب سایتها، در افزایش سهم بازار صنعت گردشگری تاثیر مثبت دارد.
روش شناسی پژوهش
تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نطر نوع روش تحقیق، پیمایشی- میدانی میباشد. همچنین از روش کتابخانهای برای جمعآوری اطلاعات در زمینه ادبیات و پیشینه تحقیق استفاده گردید. لذا با مطالعه کتابها، مقالهها و تحقیقهای دیگر پژوهشگران و جستجو در اینترنت، اطلاعات مورد نظر، جمعآوری گردید
و از آنجایی که پژوهش حاضر از نوع پیمایشی میباشد، همچون بسیاری از مطالعات پیمایشی مشابه برای جمعآوری اطلاعات موردنظر در آزمون فرضیهها از پرسشنامه استفاده گردیده است. پرسشنامهها در دو بخش گردشگری الکترونیک و بازاریابی گردشگری طراحی شدند. برای بررسی پایایی پرسشنامهها از نرمافزار SPSS و برای اثبات فرضیات پژوهش، از نرمافزار LISREL استفاده شد.
جامعه آماری پژوهش حاضر شامل ۵۱ نفر از مسئولان و سرپرستان خوشه گردشگری شمال تهران میباشد که با توجه به حجم پایین جامعه ، به کل آن ارجاع داده شد.
روایی به معنای صحیح و درست بودن است. (خاکی، ۱۳۷۸). برای برآورد روایی، پرسشنامههای طراحی شده در اختیار تعدادی از خبرگان مدیریت اساتید دانشگاهی قرار گرفت و با نظر آنان برخی از سوالات، اصلاح و تعدیل و برای جامعه آماری ارسال شد.
ابزار پایا یا معتبر نیز ابزاری است که از خاصیت تکرارپذیری و سنجش نتایج یکسان برخوردار باشد (حافظ نیا، ۱۳۷۷). برای سنجش پایایی پرسشنامه نیز از تکنیک آلفای کرانباخ نرمافزار SPSS استفاده شد و مقدار آلفای کرانباخ برای متغیرها و کل پرسشنامه بصورت جدول زیر بدست آمد:
جدول ۱: شاخصهای مورد استفاده در پرسشنامه به همراه میزان ضریب پایایی
ردیف
متغیرها
مقدار αکرانباخ
۱
پرسشنامه تبلیغات اینترنتی
۰٫۸۴
۲
بنرهای تبلیغاتی
۰٫۷۹
۳
موتورهای جستجو
۰٫۷۷
۴
پست الکترونیک
۰٫۸۱
۵
مجلات اینترنتی
۰٫۸۶
۶
وب سایتها
۰٫۷۲
۷
پرسشنامه بازاریابی گردشگری
۰٫۸۰
از آنجا که مقدار آلفای کرانباخ برای تمامی متغیرها و پرسشنامهها از ۰٫۷ بیشتر است، پایایی پرسشنامهها تائید میشود.
تجزیه و تحلیل یافته ها
مدل ساختاری
برای بررسی رابطه بین متغیرهای مدل، از تجزیه و تحلیل چندمتغیره استفاده شد. در این راستا مدل معادلات ساختاری و بطور مشخص، روش تحلیل مسیر بکار گرفته شد.
AGFI
GFI
RMSEA
d.f
۲ χ
۰٫۹۱
۰٫۹
۰٫۰۵۷
۴۸
۵۱٫۳۴
مقادیر شاخصها
بررسی ارتباط بین متغیرها
مقادیر بدستآمده از جدول فوق، بیانگر این است که مدل مفهئمی تحقیق، از برازش مناسبی برخوردار است.
جدول زیر دربرگیرنده تاثیر هریک از متغیرهای تبلیغات اینترنتی شامل بنرهای تبلیغاتی، موتورهای جستجو، پست الکترونیک، مجلات اینترنتی و وبسایتها بر افزایش سهم بازار صنعت گردشگری میباشد.
جدول ۲: مقیاس سنجش عوامل موثر بر افزایش سهم بازار گردشگری
ردیف
مسیر
ضریب استاندارد
اعداد معناداری
۱
تاثیر تبلیغات اینترنتی بر افزایش سهم بازار
۰٫۵۱
۶٫۶۹
۲
تاثیر بنرهای تبلیغاتی بر افزایش سهم بازار
۰٫۴۲
۶٫۵۱
تاثیر موتورهای جستجو بر افزایش سهم بازار
۰٫۳۷
۵٫۲۳
تاثیر پست الکترونیک بر افزایش سهم بازار
۰٫۷۱
۱۱٫۵۸
۳
تاثیر مجلات اینترنتی بر افزایش سهم بازار
۰٫۲۹
۲٫۰۲
۴
تاثیر وب سایتها بر افزایش سهم بازار
۰٫۵۳
۷٫۲۲
با توجه به جدول فوق، تاثیر مثبت و معنادار متغیر تبلیغات اینترنتی و مؤلفههای آن بر افزایش سهم بازار گردشگری تائید میگردد. این بدان معنا است که پست الکترونیک با مقدار ۰٫۷۱، بیشترین تاثیر را بر افزایش سهم بازار صنعت گردشگری داشته است و پس از آن متغیرهای وبسایتها و بنرهای تبلیغاتی بترتیب با اوزان ۰٫۵۳، ۰٫۴۲ از تاثیر کمتری برخوردار بودهاند.
در این بخش، با بکارگیری نرمافزار SPSS، رابطه بین عوامل تاثیرگذار بر تبلیغات اینترنتی، بدست خواهند آمد:
جدول ۳: ضرایب همبستگی اسپیرمن میان اجزای تبلیغات اینترنتی
وبسایتها
مجلات اینترنتی
پست الکترونیک
موتورهای جستجو
بنرهای تبلیغانی
۱
بنرهای تبلیغانی
۱
۰٫۲۵۱
موتورهای جستجو
۱
۰٫۳۹۶
۰٫۴۶۵
پست الکترونیک
۱
۰٫۳۸۵
۰٫۱۷۲
۰٫۳۲۷
مجلات اینترنتی
۱
۰٫۳۰۹
۰٫۱۱۷
۰٫۲۶۹
۰٫۸۱۱
وبسایتها
ضرایب همبستگی میان بنرهای تبلیغاتی و موتورهای جستجو (۰٫۲۵۱)، بنرهای تبلیغاتی و پست الکترونیک(۰٫۴۶۵)، بنرهای تبلیغاتی و مجلات اینترنتی (۰٫۳۲۷)، بنرهای تبلیغاتی و وب سایتها (۰٫۸۱۱)، موتورهای جستجو و پست الکترونیک (۰٫۳۹۶)، موتورهای جستجو و مجلات اینترنتی(۰٫۱۷۲)، موتورهای جستجو و وب سایتها (۰٫۲۶۹)،
پست الکترونیک و مجلات اینترنتی (۰٫۳۸۵)، پست الکترونیک و وب سایتها (۰٫۱۱۷) و مجلات اینترنتی و وب سایتها (۰٫۳۰۹) بدست آمده است. نتایج بدست آمده بیانگر رابطه مثبت و معنادار میان کلیه اجزای تبلیغات اینترنتی با یکدیگر میباشد که در این میان سهم رابطه بنرهای تبلیغاتی با وب سایتها، بیش از سایر روابط است.
جمع بندی و نتیجه گیری
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر بکارگیری تبلیغات اینترنتی بر افزایش سهم بازار صنعت گردشگری کشور انجام شد. کلیه فرضیات تحقیق که شامل بکارگیری تبلیغات اینترنتی و مؤلفههایش بر افزایش سهم بازار بود، از طریق نرم افزار LISREL مورد تائید قرار گرفتند و پس از آن رابطه میان اجزای تبلیغات اینترنتی نیز بر یکدیگر بررسی شدند که رابطه بنرهای تبلیغاتی با وب سایتها از قوت بیشتری برخوردار بودند.
با توجه به نتایج بدست آمده میتوان پیشنهاداتی را برای سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بدین صورت برشمرد:
۱- آموزش کارشناسان آژانسها به تهیه تبلیغات اینترنتی آگاهی دهنده جاذبههای فرهنگی و تاریخی
۲- ملزم ساختن کلیه آژانسها و دفاتر خدمات مسافرتی به ایجاد سایتهای فعال با اطلاعاتی بروز
۳- نظارت دائم و دقیق بر فعالیتهای اینترنتی دفاتر خدمات مسافرتی
۴- ملزم کردن آژانسها به قرار دادن اطلاعات مورد نیاز گردشگران قبل از سفر به ایران
۵- استفاده آزانسها از فنون بازاریابی الکترونیک و تبلیغات اینترنتی بصورت عملی و مؤثر در کلیه امور مرتبط با گردشگری
۶- استفاده آژانسها و دفاتر خدمات مسافرتی از نیروهای متخصص در زمینه اینترنت و تبلیغات
۷- برگزاری دورههای آموزش تخصصی برای مدیران آژانسها و هتلها در زمینه گردشگری الکترونیک و تبلیغات اینترنتی
۸- حمایت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از پژوهشهایی در زمینه تبلیغات اینترنتی
۹- ایجاد تسهیلات و زیرساختهای مناسب برای استفاده از ابزار الکترونیکی در گردشگری
منابع
۱٫ بوهالیس، دیمیتریوس، ۱۳۸۵، گردشگری الکترونیک، ترجمه دانشجویان علامه طباطبایی تهران، پندار پارس
۲٫ حافظ نیا، محمد، ۱۳۷۷، “مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی”، تهران، انتشارات سمت.
۳٫ خاکی، غلامرضا، ۱۳۷۸، روش تحقیق در مدیریت، تهران، مرکز انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
۴٫ دهدشتی، زهره، ۱۳۸۳، “نقش تبلیغات در جذب جهانگردان از حوزه خلیج فارس”، فصلنامه مدیریت، دانشگاه علامه طباطبایی
۵٫ علیخانزاده، امیر و خانی، نصراله، ۱۳۸۵، تجارت الکترونیک، تهران، انتشارات علوم رایانه
۶٫ فرزانه، پرویز، ۱۳۷۸، نگاهی به حساب اقماری گردشگری در هزاره سوم، تهران، مجله زمان، شماره ۱۲
۷٫ کولین، سیمون، بازاریابی الکترونیکی، ۱۳۸۳، ترجمه شیرین گرانمایه و همکاران، تهران انتشارات آتنا، موسسه مطالعات نوآوری و فناوری ایران
۸٫ گلستانی، سعید، ۱۳۸۶، مقالات بازاریابی الکترونیکی، قابل دسترس در وبلاگ شخصی به آدرس
۹٫ لومسدن، لس، ۱۳۸۳، بازاریابی گردشگری، ترجمه محمد ابراهیم گوهریان، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی
۱۰٫ Arun, P. Sinha, 2004, “E-marketing of tourism in a emergent: economy-perceptions of product, benefits and barriers”, paper presented at business and administrative science (ABAS), International Conference, June: 12 – ۱۴
۱۱٫ Buhalis, Dimitrius, 2004, “E-Tourism: Information Technology for Strategic Tourist Management”, UK, London: Prentice Hall
۱۲٫ Chaffy, Dave et al, 2004, “E-business and W-commerce management: Strategy, Implementation and Practice”, UK, prentice Hall
۱۳٫ Cheen, Stephen, 2002, “Strategic management of E-business”, New York, John Wiley & sons.
۱۴٫ Imber, Jane and Betsy-ann Toffler, 2000, “Dictionary of Marketing terms”, ۳rd ed.
۱۵٫ Kotler, Philip, Boven, j. & Makens, j., 2005, “Marketing for hospitality and tourism”, New York, Prentice-Hall.
۱۶٫ Zhenhua, Li, 2005, “Internet Tourism Marketing: a new approach for hotel and hospitality industry”, university of strut Clyde, UK
منبع: بانیک
